Strona główna
Zadania
Zakładki
Od nasiona do drzewa
Acorns are the seeds of which trees?
To jest żołądź. Jak z takiego żołędzia powstaje dąb? Aby stworzyć roślinę, potrzeba kilku różnych elementów: wody, energii słonecznej, dwutlenku węgla, azotu, fosforu... i minerałów. Do dzieła!
Na początek weź szklaną butelkę, napełnij ją wodą i umieść żołądź w szyjce butelki. Nie zapomnij o włączeniu słońca! Wewnątrz żołędzia coś zaczyna się dziać. Rośnie pierwszy korzeń, czyli korzeń główny, a potem wyrastają pierwsze listki, zwane liścieniami. Wewnątrz żołędzia znajduje się magazyn substancji odżywczych, zwany bielmem, który karmi kiełkującą roślinę na pierwszym etapie wzrostu.
Po pewnym czasie jednak bielmo kończy się, a roślina musi zdobyć składniki odżywcze w inny sposób. W przeciwieństwie do nas, ludzi, rośliny wytwarzają własne pożywienie. Żeby jednak tak się stało, potrzebnych jest kilka elementów: Trzy z nich już mamy: wodę, energię słoneczną i dwutlenek węgla, ale potrzebujemy jeszcze kilku innych. Widzieliście, albo znacie już zapach nawozów, które rozrzuca się na polach. Nawozy składają się głównie z azotu i fosforu, z bez tych pierwiastków roślina nie urośnie. Rośliny potrzebują też określonych minerałów, ale większość z nich występuje w sposób naturalny w glebie.
Spójrzcie, co się dzieje, kiedy dodamy trochę nawozu do naszego dębu! Teraz zaczyna się robić naprawdę ciekawie! Roślina zaczyna wytwarzać własne pożywienie. W komórkach zielonych liści znajdują się fabryki energii, zwane chloroplastami. W chloroplastach roślina łączy dwutlenek węgla z powietrza i wodę pobraną z gleby z energią słoneczną, tworząc cukier, zwany glukozą.
W międzyczasie powstaje tlen, który zostaje uwolniony do powietrza. To właśnie jest proces zwany fotosyntezą! Glukoza to pożywienie rośliny. Tak jak my, roślina też potrzebuje pożywienia, aby mieć energię do wzrostu. Dlatego w ciągu dnia roślina skupia się na tworzeniu pożywienia, a w nocy koncentruje się bardziej na wzroście.
Teraz roślina wykorzystuje energię z glukozy. Aby ponownie uwolnić energię, glukoza zostaje rozbita na małe cząstki. Przy pomocy cząsteczki tlenu glukoza dzieli się w komórkach rośliny na: dwutlenek węgla, wodę i energię. To odwrócona fotosynteza: komórki oddychają i nazywamy to oddychaniem komórkowym. Dzieje się tak we wszystkich komórkach, także naszych!
Dzięki tej uwolnionej energii roślina może rosnąć, wypuszczać pączki i rozsiewać ziarna. Jeśli jednak chcesz, żeby z dębu wyrosło naprawdę potężne drzewo, trzeba go posadzić na odpowiedniej łące... ... aby mógł swobodnie wypuścić korzenie!