Dziedziczność i geny

Czy to ty Leonie? O jej, ale urosłeś! Jesteście podobni jak dwie krople wody! Podbródek masz zupełnie po twoim tacie! Cześć!

Jak miło was spotkać! Tak, twój podbródek jest bardzo podobny do podbródka twojego taty, prawda? Jest też podobny do podbródka twojej babci? Większość ludzi jest podobna do swoich rodziców. I tak samo jest ze wszystkimi organizmami.

Dwa białe włochate psy będą miały białe włochate szczeniaki, a nie małe, cętkowane szczeniaki. I na pewno nie będą miały kociąt. Z jednej sadzonki truskawki możemy uzyskać więcej sadzonek truskawki. Nie uzyskamy jednak krzaków malin czy drzewa jabłoni. Jesteśmy podobni do naszych krewnych, ponieważ dziedziczymy wiele cech po naszych rodzicach i przodkach.

Dotyczy to zarówno wyglądu jak i innych cech, na przykład... talentu muzycznego albo umienia szybko biegać. Ludzie zauważyli to dawno temu. Już kilka tysięcy lat temu ludzie próbowali dobrać w pary zwierzęta z pożądanymi cechami. Kiedy dobry pies myśliwski ma potomstwo z innym dobrym psem myśliwskim, istniały duże szanse, że ich szczenię będzie jeszcze lepszym psem myśliwskim.

Nazywamy to hodowlą. Ludzie hodują swoje zwierzęta, aby uzyskać równe rasy o różnych cechach. Niektóre rasy stały się agresywnymi psami stróżującymi, inne stały się świetne w tropieniu, albo w ciągnięciu sani. Pierwszą osobą, która badała, jak dziedziczone są cechy był ten mężczyzna. Nazywam się Grzegorz Mendel.

Jestem zakonnikiem i naukowcem. Mendel żył w XIX wieku i był znany głównie ze swoich eksperymentów nad kwiatami grochu. Szacuje się, że wyhodował prawie 30 000 roślin! Mendel odkrył wzór, według którego rośliny dziedziczyły cechy. Zaobserwował, że jeśli roślina o fioletowych płatkach połączy się z rośliną o białych płatkach...

nowe rośliny uzyskają fioletowe kwiaty. Ale kiedy skrzyżował ze sobą nowo wyhodowane fioletowe kwiaty, białe płatki pojawiły się ponownie. Ćwierć potomstwa miało białe kwiaty. Tak więc nowe kwiaty nie miały żadnego pośredniego koloru, nie były ani jasnofioletowe, ani różowe. Grzegorz Mendel wyciągnął zatem kilka wniosków. Uznał, że roślina może mieć predyspozycje, czyli cechy dla dwóch kolorów jednocześnie.

Obie cechy nie muszą być jednak widoczne jednocześnie. Kwiat posiada pewne cechy i może przekazać je kolejnemu pokoleniu, ale cechy te wcale nie muszą wpływać na wygląd tego kwiatu. Mendel przeprowadził pierwsze eksperymenty z teorii dziedziczności. Teorii, która dała początek nowej dziedzinie nauki. Dziedzina ta szybko zmieniła nasze podejście do biologii oraz do ewolucji życia...

Pokazała nam także, czemu dziedziczymy cechy naszych rodziców.