Globalne systemy transportowe

Zajrzyj do swojego lokalnego sklepu, a być może zobaczysz w nim banany z Brazylii lub inny produkt, który przebył długą drogę, aby do ciebie dotrzeć. Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak te produkty trafiły do twojego sklepu? W przypadku bananów najpierw są uprawiane na dużych plantacjach w regionach o klimacie tropikalnym. Następnie są zbierane ręcznie i transportowane do zakładu, gdzie się je pakuje. Po zapakowaniu bananów transportuje się je do najbliższego terminalu kontenerowego i załadowuje na statek towarowy.

Po wielu dniach na morzu banany docierają do lokalnego portu. Następnie są ładowane na ciężarówkę i transportowane do sklepu. Aby dotrzeć na półki swojego supermarketu, banany podróżują kilkoma różnymi środkami transportu. Korzystanie z dwóch lub więcej środków transportu razem aby przewozić towary nazywa się transportem intermodalnym. Transport intermodalny jest przydatny nie tylko do przewożenia towarów, ale także dla podróżujących ludzi!

Może pojechałeś samochodem na lotnisko, albo rowerem do terminalu promowego. Cały ten ruch ładunków i ludzi na świecie jest częścią globalizacji. Globalizacja łączy gospodarki różnych krajów. Wiele krajów w dużym stopniu polega na wymianie surowców i gotowych wyrobów z innymi krajami. Prowadzi to do stale rozwijającego się sektora transportowego.

Tanie, szybkie i dobrze zorganizowane systemy transportowe mają kluczowe znaczenie w naszym zglobalizowanym świecie. Ale co się stanie, gdy te systemy transportowe nie działają tak, jak powinny? Kiedy pociągi, samoloty i statki są opóźnione, nie powoduje to tylko naszej irytacji. Kosztuje to całe społeczeństwo. W 2021 roku jeden z największych kontenerowców na świecie utknął w egipskim Kanale Sueskim, całkowicie go blokując.

Kanał Sueski to jeden z najczęściej wybieranych szlaków handlowych. Około 12% światowego handlu przechodzi każdego dnia właśnie przez ten kanał. Blokada trwała sześć dni i opóźniła ponad 400 statków. Miało to istotny negatywny wpływ na światowy handel. Przykład ten pokazuje, że to nie system transportu zawiódł, a tylko jeden statek!

Ale mimo to sytuacja doprowadziła do poważnych zakłóceń. Opóźnione tankowce nie mogły dostarczać benzyny i oleju napędowego. Doprowadziło to do opóźnień i braków w innych środkach transportu, które wykorzystują te paliwa, czyli samochodach, pociągach, samolotach... Globalne systemy transportowe są ściśle ze sobą powiązane lub współzależne z innymi systemami. Są wrażliwe na zmiany zachodzące w naszym świecie: klęski żywiołowe, wojny, globalne pandemie czy wiele innych.

Transport globalny opiera się na innych systemach i wpływa również na inne systemy. A być może co najważniejsze, transport ma duży wpływ na środowisko. Długie loty, podróże morskie i przejazdy powodują emisję dwutlenku węgla i innych toksycznych gazów do atmosfery. Globalnie transport odpowiada za od 15 do 20 procent corocznej emisji dwutlenku węgla. Upewnienie się, że globalny transport jest ekologicznie zrównoważony to ważne zadanie, zarówno dziś, jak i w przyszłości.