Sposoby zapobiegania korozji
What is rust?
Ojej! Wygląda na to, że ten rower stał na zewnątrz zbyt długo. Metal stał się brązowy, porowaty i odpada płatami. Zardzewiał! Albo stosując chemiczną nazwę, uległ korozji.
Aby jakiś przedmiot zardzewiał potrzebne są: żelazo, które jest głównym składnikiem stali. Tlen, którego jest mnóstwo w powietrzu. I trochę wody! Sama woda nie jest składnikiem rdzy, ale jest potrzebna po to, aby żelazo weszło w reakcję z tlenem. Istnieje wiele sposobów na zapobieganie tworzeniu się rdzy!
Najprostszą rzeczą, jaką możemy zrobić jest pokrycie metalu farbą lub lakierem. Powstrzymuje to tlen i wodę przed reakcją z żelazem. Dopóki farba pokrywa cały metal i powierze nie może się pod nią przedrzeć, rower będzie chroniony! Ale nawet małe zadrapanie wystarczy, aby pod farbę mogło dostać się trochę tlenu i wilgoci. Najpierw rdza zaczyna się formować, rośnie, powiększa się i powoduje łuszczenie się farby na powierzchni roweru.
A skoro rdza jest porowata... to więcej tlenu i wilgoci może wniknąć głęboko w metal i rdza dalej go zżera. Niektóre części roweru poruszają się i ocierają o siebie. Tak jak łańcuch i biegi. Te części roweru warto pokryć olejem lub smarem, aby ochronić metal przed powietrzem i wilgocią.
Ale spójrzcie na tę śrubkę! Nie jest ani pomalowana, ani pokryta smarem, a mimo to nie rdzewieje! Ta śrubka zrobiona jest ze stali nierdzewnej. Stal nierdzewna jest mieszaniną metali, czyli stopem. Metal dodany do tego stopu, który zapewnia odporność na rdzę to chrom.
Jeśli chodzi o stal nierdzewną, niesamowite jest to, że podobnie jak żelazo ulega korozji! Ale w przeciwieństwie do rdzy w wyniku korozji stal nierdzewna nie staje się porowata. Przeciwnie, na powierzchni takiej stali tworzy się powłoka ochronna, przez którą nie może przejść ani powietrze, ani para wodna. Jeszcze lepszym pomysłem na zastosowanie chromu do ochrony przed rdzą, jest pokrycie w całości stalowego elementu cienką warstwą chromu. Kierownica roweru czy rury wydechowe do motocykli, często pokrywane są warstwą chromu.
Mówimy wtedy, że są chromowane. Istnieją jeszcze inne sposoby na to, aby zapobiec rdzy. Ten sposób nie jest jednak stosowany w przypadku rowerów. Czy pamiętacie, że rdzewienie to reakcja elektrochemiczna, która zaczyna się, gdy żelazo uwalnia części swoich elektronów do tlenu? Aby powstrzymać tlen przez kradzieżą elektronów z żelaza, możemy dodać inny metal, który jeszcze chętniej odda swoje elektrony.
Takim metalem jest cynk. Cynk zupełnie nie potrafi zatrzymać przy sobie swoich elektronów. Umieszczamy więc duże kawałki cynku na kadłubie statku, tak, aby stykały się z żelazem. Jeśli tlen występujący w wodzie zacznie kraść elektrony z żelaza, cynk będzie szybszy i zaoferuje mu swoje własne elektrony, więc to cynk, a nie żelazo ulegnie korozji. Z tego powodu takie kawałki cynku nazywane są anodami protektorowymi. (Anoda to coś, co chce oddać swoje elektrony, ale o tym porozmawiamy innym razem.) Ta sama metoda może być użyta w przypadku małych przedmiotów, takich jak gwoździe.
Cały gwóźdź zostaje pokryty warstwą cynku. Mówimy wtedy, że gwóźdź jest galwanizowany. Rdza to powszechny termin używany, gdy żelazo ulega korozji. Aby przedmiot uległ korozji potrzebne są: żelazo, tlen i woda. Oto trzy sposoby na zapobieganie rdzy.
Pierwszy: trzymaj żelazo z dala od tlenu i wody. Drugi: używaj stopu żelaza z chromem, będzie wtedy odporniejsze na korozję. I trzeci: połącz żelazo z metalem, który szybciej niż żelazo odda swoje własne elektrony.