konfucjanizm

Jak stać się tak dobrym człowiekiem, jak to tylko możliwe? I jak życie może stać się dobre dla jak największej liczby osób? O tym właśnie myśli ten mężczyzna. To mistrz Kong. W Chinach nazywają go Kong Fuzi, ale w zachodnim świecie najczęściej określa się go mianem Konfucjusza.

Konfucjusz mieszka w Chinach w VI wieku przed naszą erą i uważa, że kraj rozwija się w bardzo zły sposób. Poprzednie królestwo zostało podzielone na mniejsze stany, gdzie władzę pełnią bogate osoby z kilku rodzin i nadużywają jej. Ale Konfucjusz ma nadzieję, że świat stanie się lepszy i stara się wymyśleć, jak można to zmienić. Formuje pięć powinności, czyli pięć relacji między ludźmi, które są ważniejsze, niż wszystkie inne relacje. Pierwsza powinność istnieje między władcą kraju a narodem.

Władca musi dbać o lud, czyli swoich poddanych, w najlepszy możliwy sposób. A każdy poddany musi być posłuszny i ufać swojemu przywódcy. Jeśli przywódca jest okrutny lub niesprawiedliwy, ludzie nie będą mu posłuszni, a jeśli przywódca jest zbyt słaby, ludzie zbuntują się przeciw niemu. Druga powinność to więź między mężem i żoną. Trzecia powinność występuje między rodzicami a dziećmi.

Czwarta między starszym i młodszym rodzeństwem, a piąta jest między starszym i młodszym przyjacielem. Według Konfucjusza, aby życie i społeczeństwo były dobre, wszystkie te pięć powinności powinny się równoważyć. Władca musi dbać o poddanego, mąż o swoją żonę, rodzice o swoje dzieci, starsze rodzeństwo o młodsze, a starszy przyjaciel powinien opiekować się młodszym przyjacielem. Osoby, którymi ktoś się opiekuje powinny w zamian okazywać szacunek i posłuszeństwo. Konfucjusz wierzy, że wszyscy ludzie są w stanie nauczyć się być dobrymi poprzez rozwijanie dobrych cech, czyli cnót.

Dwie najważniejsze cnoty to: [1] Życzliwość lub współczucie: Rén. [2] Zrozumienie tego, co jest dobre, wraz z wolą i zdolnością do jego czynienia: Yí. W społeczeństwie, które wyobraża sobie Konfucjusz ważne jest, aby każdy starał się wypełniać swoje obowiązki, i dbał o pięć więzi. Jeśli ludzie tak zrobią, życie w społeczeństwie i w rodzinie będzie harmonijne. Zbiór nauk Konfucjusza, czyli konfucjanizm rozprzestrzenia się w całych Chinach, szerzy się tam także inna religia i filozofia, czyli taoizm. Obie te nauki mówią, że harmonia jest ważna, i w obu z nich ważne jest pojęcie przeciwieństw, czyli yin i yang.

Bez jednego z przeciwieństw drugie nie może istnieć. We wszystkim musi być równowaga. Dotyczy to wszystkich przeciwieństw: światła i ciemności, męskości i kobiecości. Dla konfucjanistów harmonia ta związana jest z obowiązkami w społeczeństwie i w rodzinie. Wielu postrzega konfucjanizm jako filozofię, a nie jako religię.

Ale konfucjanizm to jedno i drugie. Poglądy Konfucjusza dotyczące władcy i poddanych są bardzo podobne do jego poglądów o niebie i człowieku. Przez „niebo” lub inaczej Tian, bo tak nazywa je Konfucjusz, rozumie on bezosobową boską siłę, która jest wszystkim. Jest to bardzo podobne do tego, co taoiści nazywają Dao, czyli drogą. Jak zachowana jest równowaga w relacji między niebem a ludzkością?

Musisz wykonywać określone rytuały, składać ofiary z kadzidła lub czcić bogów i przodków. W konfucjanizmie istnieje kilka ważnych ksiąg. Księga Przemian: I Ching. Księga I Ching składa się z przewidywań przyszłych wzorców wydarzeń. Rozrzucasz specjalne monety lub łodygi rośliny, obserwujesz wzór, jaki utworzą i zapoznajesz się z tekstami, aby zinterpretować ten wzór.

Księga I Ching jest również używana przez taoistów i uważana za najstarszą księgę kultury chińskiej. Analekty, czyli Dialogi. Opisują one idee Konfucjusza w formie rozmów między Konfucjuszem a jego uczniami. Jedną z rzeczy, które miał powiedzieć Konfucjusz jest: „Nie rób innym tego, czego nie chcesz, aby zrobili tobie”. Nazywa się to „Złotą Regułą” i istnieje ona w różnych wersjach w różnych religiach.

Ale wersja Konfucjusza uważana jest za jej pierwszą spisaną formę.